Microsoft word - reuma van de voet en enkel.doc

Reumatoïde Artritis van de voet en enkel
Reumatoïde artritis (RA) is een systemische aandoening die meerdere gewrichten betreft in het gehele lichaam. Ongeveer 90% van de mensen met reuma krijgen uiteindelijk ook problemen met de voet en de enkel. Meestal ontstaan de eerste problemen in de voorvoet en tenen, daarna in de midden- en achtervoet en tenslotte ook in de enkel. Andere typen van ontstekingen van de gewrichten die de voet en enkel aandoen zijn jicht, ankyloserende spondylitis (Bechterew), artritis psoriatica en Reiter’s syndroom. De exacte oorzaak van reuma is niet bekend maar er zijn verschillende theorieën over. Sommige mensen hebben meer kans door hun erfelijke eigenschappen, maar meestal is er een omgevingsfactor of een chemische factor nodig om de ziekte tot uiting te laten komen. Bij RA keert het immuunsysteem (afweersysteem) van het lichaam zich tegen zichzelf. In plaats van de gewrichten te beschermen maakt het lichaam stoffen aan die de gewrichten aanvallen en laten ontsteken. Symptomen
De meest voorkomende symptomen van RA in de voet zijn pijn, zwelling en stijfheid. Symptomen ontstaan meestal in meerder gewrichten van beide voeten min of meer gelijktijdig. U kunt de pijn in het gewricht zelf voelen of in de voetzool of de bal van uw voet. Het gewricht kan warm aanvoelen en uw manier van lopen kan veranderd zijn. Het kan zijn dat u likdoorns of eeltknobbels ontwikkelt en uw tenen kunnen geleidelijk krom gaan staan en verstijven in de vorm van een hamerteen of klauwteen. Als uw achtervoet en enkel meedoen kunnen uw voet en enkel botten in de gwrichten verschuiven waardoor de voetboog (gewelf) kan verstrijken. U krijgt dan een platvoet. Dat resulteert in pijn en loopproblemen. Omdat RA uw gehele lichaam aantast kunt u zich ook koortsig voelen, snel vermoeid zijn en uw eetlust verliezen. U kunt ook zwellingen krijgen rond uw gewrichten, vooral rond de elleboog. Diagnose
Soms zijn de symptomen van arthritis in de voet de eerste kenmerken van RA. Uw arts zal u vragen naar uw medische geschiedenis, uw werk en uw vrije tijdsbesteding. Hij/zij zal ook vragen naar andere blijvende of voorgaande klachten van de voeten en de benen. Het verschijnen van symptomen in hetzelfde gewricht van beide voeten, of in meerdere gewrichten is een indicatie dat er sprake kan zijn van RA. Uw arts zal ook een röntgenfoto aanvragen om te beoordelen hoe ernstig de aantasting van de gewrichten door de reuma is. Bloedonderzoek zal moeten uitwijzen of u bloedarmoede heeft of dat u antilichamen heeft (reumafactor), dit is vaak aanwezig bij RA. Als u al bekend bent met de diagnose RA is het van belang dat u en uw arts zich ervan bewust zijn dat de aandoening zich naar de voeten en enkels kan verspreiden. Houdt dan uw voeten in de gaten op vroege tekenen, zoals zwelling en pijn. Behandeling
Veel mensen met RA kunnen hun pijn en de aandoening onder controle houden met medicijnen en oefeningen. Sommige medicijnen, zoals paracetamol en ibuprofen helpen tegen de pijn. Andere medicijnen, zoals methotrexate, prednison, sulfasalazine, DMARD’s (disease modifying anti reumatic drugs) en goud, helpen de verspreiding van de ziekte te vertragen. In sommige gevallen kan een injectie met een prednison preparaat in het gewricht de zwelling en de ontsteking verminderen. Uw arts kan u schoenaanpassingen of aangepaste schoenen voorschrijven. Als uw tenen stijf beginnen te worden kunt u het beste schoenen gebruiken met een diepen neus. Het kan ook zijn dat u een zachte steunzool nodig heeft met een stugge hiel of, in meer ernstige gevallen, een op maat gemaakte enkel-voet orthese, een stok of krukken. Oefeningen doen is erg belangrijk bij RA. Uw arts of fysiotherapeut kan u aanbevelen rekoefeningen te doen en/of functionele en bewegingsrange oefeningen. Operatieve opties
Een operatie kan verschillende deformiteiten (vormveranderingen) van de voet en enkel die bij RA passen, zoals bunions en hamertenen, verhelpen. In veel gevallen echter is de meest succesvolle ingreep een artrodese (vast zetten van een gewricht). Artrodesen worden vaak toegepast aan de grote teen, in de middenvoet, in de hiel en in de enkel. Bij deze ingreep wordt het overgebleven gewrichtskraakbeen verwijderd en soms ook wat van het aanliggende bot. De botten worden vervolgens op zijn plaats gehouden met krammen, schroeven, platen en schroeven of een pen door het bot. Soms is het nodig een botgraft (botplastiek) te plaatsen vanuit de heup of het been. Uiteindelijk moeten de botten aan elkaar groeien, waardoor een solide bot ontstaat. Er is na deze ingreep verlies van beweeglijkheid, maar de voet en enkel blijven functioneel en over het algemeen pijnvrij. Soms is het mogelijk het enkel gewricht te vervangen door een prothese (kunstgewricht). Dat is echter een relatief nieuwe operatieve techniek. Het is nog niet helemaal duidelijk of dit op lange termijn net zo succesvol zal zijn als heup en knie vervangende chirurgie. De resultaten tot nu toe zijn veelbelovend. Zoals bij elke chirurgische ingreep is ere en zeker risico verbonden aan operaties. Infecties, pseudartrose (niet genezende botten in de artrodese) en loslating van de gebruikte materialen zijn de meest voorkomende problemen. Intraveneuze (via een infuus) antibiotica en/of een nieuwe operatie kunnen nodig zijn. Ernstige complicaties kunnen, zelden, een amputatie noodzakelijk maken. Herstel en revalidatie
Uw arts zal u pijnstillende medicatie voorschrijven om na de operatie te gebruiken. Voor u het ziekenhuis verlaat zult u leren op krukken te lopen. Het kost veel tijd om van voetoperaties bij te komen. Hier volgen enkele overwegingen die deel uitmaken van uw herstelperiode: Vraag vrienden of familie voor uw maaltijden te zorgen en in huis te helpen tijdens uw herstelperiode. Houdt uw voet de eerste week (weken) na de operatie zo veel mogelijk omhoog, bij voorkeur boven het niveau van uw hart. Doe de voorgeschreven oefeningen van de fysiotherapeut, zij helpen u uw kracht en beweeglijkheid terug te winnen. Ze helpen ook het lopen weer mogelijk te maken. U zult de eerste weken uw gewicht niet (volledig) op uw voet kunnen zetten en het zal de eerste tijd, mogelijk maanden, nodig zijn aangepaste schoenen of een gips te dragen. Waarschijnlijk kunt u na 3-4 maanden uw dagelijks activiteiten weer kunnen hervatten. RA is een progressieve (voortschreidende) ziekte waarvoor momenteel nog geen genezing bestaat. Hoewel medicijnen, oefeningen en operaties de effecten kunnen helpen verminderen en de snelheid van progressie kunnen verminderen zal de ziekte geleidelijk erger worden. Last reviewed: December 2001 Vertaald, gemoderniseerd en aangepast aan de Nederlandse situatie, juli 2013, Care to Move . Co-Developed by the American Orthopaedic Foot and Ankle Society

Source: http://caretomove.nl/data/documents/reuma-van-de-voet-en-enkel.pdf