Door Sandra Kooij Bron: Nieuwsbrief Kenniscentrum ADHD bij volwassenen, nummer 3, jaargang 9, december 2007
Wellbutrin XR (langwerkend bupropion) is recent geregistreerd voor depressie en wordt nu, met artsenverklaring voor die indicatie vergoed (zie www.znformulieren.nl). Het middel remt de heropname van zowel noradrenaline als dopamine en blijkt in gecontroleerd onderzoek ook effectief voor ADHD bij kinderen en volwassenen, in een dosis tot 450 mg/dag. Tot nu toe konden we bupropion niet veilig voorschrijven omdat alleen kortwerkend bupropion (Zyban) beschikbaar was, dat geregistreerd is voor stoppen met roken. Zyban wordt niet vergoed. De kans op epileptische insulten is behoorlijk verhoogd op kortwerkend bupropion bij doseringen boven de 300 mg. Effectieve behandeling van ADHD heeft in gecontroleerd onderzoek echter soms hogere doseringen dan 300 mg nodig, tot 450 mg (Wilens, Spencer et al. 2001; Solhkhah, Wilens et al. 2005; Wilens, Haight et al. 2005). Met langwerkend Wellbutrin XR tot een dosis van 300 mg is de kans op insulten 0.1%, dus 1 op de 1000. Boven 400 mg is de kans 0.4%. Wellbutrin XR is overigens niet geregistreerd voor ADHD en wordt dus off-label voorgeschreven. Bupropion is in vele landen al jaren op de markt. Eerst als kortwerkende vorm met drie keer daagse inname, toen in een vorm met verlengde afgifte en twee keer daagse inname, en nu dan in de vorm met verlengde afgifte en een keer daagse inname. Langwerkend Wellbutrin XR heeft een halfwaardetijd van 20 uur, dus de patient hoeft maar eenmaal daags te doseren. Er zijn bupropion tabletten 150 mg XR en 300mg XR. De dosis voor ADHD kan worden opgebouwd van 150 naar 300, naar ev. 450 mg, met steeds 1 week ertussen. Het effect treedt 2 weken na de hoogste dosis op. Patient moet worden geïnformeerd over de kans op insulten, en patienten met epilepsie (in de voorgeschiedenis) alleen behandelen in overleg met een neuroloog. Bupropion XR is een matige 2D6 remmer, zodat de concentratie van anderen medicijnen die via 2D6 worden gemetaboliseerd kunnen stijgen bij de combinatie. Dit betreft met name venlafaxine, nortriptyline en desipramine. Voor verdere informatie wordt verwezen naar het oordeel van de Commissie Farmaceutische Hulp over Wellbutrin XR (link: http://www.cvz.nl/resources/cfh0716%20bupropion-Wellbutrin%20FTR_tcm28-23025.pdf). Wellbutrin XR is hiermee een nieuwe optie voor volwassenen met ADHD, waarmee ervaring kan worden opgedaan, mn bij diegenen die met stimulantia niet uitkomen, met comorbide depressie, en die eventueel ook willen stoppen met roken. Het hoeft maar eenmaal daags ingenomen te worden, een belangrijk voordeel voor vergeetachtige ADHD patiënten, en het wordt met artsenverklaring vergoed als het niet voor de indicatie stoppen met roken wordt voorgeschreven. Bijkomend voordeel kan zijn dat bupropion XR minder kans geeft op sexuele bijwerkingen en op maniforme ontremming dan SSRIs (Wilens, Prince et al. 2003). Referenties
Solhkhah, R., T. E. Wilens, et al. (2005). "Bupropion SR for the treatment of substance-abusing outpatient adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder and mood disorders." J Child Adolesc Psychopharmacol 15(5): 777-86.
Wilens, T. E., B. R. Haight, et al. (2005). "Bupropion XL in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder: a randomized, placebo-controlled study." Biol.Psychiatry 57(7): 793-801.
Wilens, T. E., J. B. Prince, et al. (2003). "An open trial of bupropion for the treatment of adults with attention-deficit/hyperactivity disorder and bipolar disorder." Biol Psychiatry. 54(1): 9-16.
Wilens, T. E., T. J. Spencer, et al. (2001). "A controlled clinical trial of bupropion for attention deficit hyperactivity disorder in adults." Am.J.Psychiatry 158(2): 282-288.
Kürwettkampf Wettingen 2010 KAT YOUNGSTERS JÜNGERE - INTERBRONZE KÜR JUDGES DETAILS PER SKATER Program Component Deductions Score (factored) Alexandra LI # Executed Scores of Elements Info Value Program Components Judges Total Program Component Score (factored) Deductions x Credit for highlight distribution, base value multiplied by 1.1 ! Jump take off
CALL FOR PAPERS The 8th World Multi-Conference on SYSTEMICS, CYBERNETICS AND INFORMATICS http://www.iiisci.org/sci2004/, http://www.iiis.org/sci2004/ July 18-21, 2004 , Orlando, Florida (USA) Honorary Presidents of Past Conferences : Bela Banathy, Stafford Beer, George Klir, Karl Pribram and Paul Jensen. Program Committee Chair : William Lesso General Chair : Nagib Callao